23 Ocak 2016 Cumartesi

Nesne

Cümlede, yüklemin bildirdiği işten etkilenen öğedir.Yükleme sorulan “kimi, neyi, ne” sorularına cevap verir. Cümlede bir özne olmaması durumunda nesne, sözde özneye dönüşür. Nesneler hâl ekini alıp almamalarına göre iki grupta incelenir:

Belirtili Nesne: Nesne görevinde bulunan sözcük, "-i" hal ekini almışsa, nesneye 'belirtili nesne' denir.Belirtili nesneler 'kimi, neyi' sorularına cevap verirler. 
"Kitabı üç günde bitirdim."
bitirdim - yüklem
bitiren kim? ben - gizli özne
neyi bitirdim? kitabı - belirtili nesne

"Babam çay içmeyi sever."
sever  - yüklem
seven kim? babam - özne
babam neyi sever? çay içmeyi - belirtili nesne

Belirtisiz Nesne: Nesne görevinde bulunan sözcük, "-i" hal ekini almamışsa, nesneye belirtisiz nesne denir. Belirtisiz nesneler ,yükleme sorulan 'ne' sorusunun cevabını verirler.
"Akşama kadar odasında kitap okudu."
okudu - yüklem
okuyan kim? o - gizli özne
ne okudu? kitap - belirtisiz nesne

"Akşam gidip dondurma aldık."
aldık - yüklem
alan kim? biz - gizli özne
ne aldık? dondurma - belirtisiz nesne


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder